آسانسور هیدرولیک
آسانسور هیدرولیک تقریبا ایمن ترین نوع آسانسورها هستند. دلیل این موضوع به خاطر ماهیت سیستم جک هیدرولیک است که عملا سقوط در آسانسورهای هیدرولیک اتفاق نمی افتد. البته همین موضوع باعث این می شود که آسانسورهای هیدرولیکی محدودیت هایی داشته باشند، از جمله محدودیت در سرعت و شتاب اما به طور کلی آسانسورهیدرولیک حرکتی نرم و روان تر از آسانسورهای کششی دارند.
آسانسور هیدرولیکی چیست؟
به آن دسته از آسانسورهایی که توسط نیروی فشار روغن به کار می‌افتند، آسانسور جکی یا آسانسور هیدرولیک گفته می‌شود.
در آسانسور هیدرولیک خانگی وظیفه تأمین نیروی محرکه به عهده پاوریونیت و جک است. این آسانسورها انواع ساده و پیشرفته دارند که نمونه‌های ساده آن‌ها از پیستون و سیلندر تشکیل می‌شود. این دو قطعه دقیقاً زیر کابین آسانسور نصب می‌شوند. پس از چرخش موتور روغن از داخل مخزن توسط تلمبه به‌طرف سیلندر آسانسور پمپاژ می‌شود و بعد از پر شدن ظرفیت آن، روغن که تحت فشار قرار گرفته به‌واسطه نیرویی که به کابین و پیستون وارد می‌کند، آن‌ها را به سمت بالا حرکت می‌دهد.
به‌طورکلی آسانسور هیدرولیک تحت تأثیر جک هیدرولیکی است و به‌واسطه آن به حرکت درمی‌آید. البته قبل از جک هیدرولیکی این مایع یا همان روغن تحت فشار است که موجب بالا رفتن کابین آسانسور می‌شود.
کلمه هیدرولیک به معنای تولید نیرو، انتقال و تبدیل آن توسط همان مایع تحت فشار می‌باشد. در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی در ایران و سراسر جهان استفاده از آسانسورهای هیدرولیکی مرسوم است. به خاطر اینکه موتور، پمپ و … در داخل اتاق ماشین قرار می‌گیرند، این‌گونه آسانسورها نیازی به نصب موتورخانه در بخش بالای چاهک ندارند.
کارشناسان و متخصصان معتقدند که آسانسور هیدرولیک از ایمن‌ترین نمونه‌ها است و تقریباً غیرممکن است که سقوط کند. زیرا دارای محدودیت سرعت است، اما این آسانسورها در ساختمان‌هایی که ارتفاع زیادی دارند، استفاده نمی‌شوند. به‌واسطه کیفیت بالای حرکت این نمونه آسانسورها و حرکت روان و نرم آن‌ها هنگام استفاده از آسانسور، متوجه هیچ‌گونه لرزش یا صدایی نمی‌شوید.
مشخصات فنی آسانسور هیدرولیک
به‌صورت کلی این نوع از آسانسورها دارای چندین بخش ساده هستند که ازجمله آن‌ها می‌توان به مخزن روغن، برد کنترل، پاور یونیت برای پمپاژ نمودن روغن و سنسور اشاره نمود.
زمانی که فرمان حرکت باعث بالا یا پایین رفتن کابین آسانسور شود، دیتا سنسور موجود در این آسانسور مشخص می‌کند که نوع حرکت چگونه باشد. درنهایت نیز توسط همان دیتا سنسور ها که در هر طبقه قرار دارند، نیروهایی تنظیم شده به شیرها وارد می‌شود.
در آخر نیز این فشار مایع موجود در داخل سیلندرها است که پیستون را به حرکت در می‌آورد. از آنجا که کابین هم روی پیستون سوار است، حرکت می‌کند و جابجا می‌شود.
مکانیزم آسانسورهای هیدرولیکی همین‌قدر ساده است، اما مشخصات فنی آن‌ها به شرح زیر است.
- دارای سیستم ضد سرقت
- عدم نیاز به گاورنر
- نیازی به ساخت موتورخانه برای نصب نیست.
- امکان استفاده و اجرا در چاهک‌های کم ارتفاع
- حرکت بی‌صدا، نرم و سریع
- مصرف بهینه انرژی
- دارای کاراسلینگ جهت حمل کابین
- امکان استفاده از برق سه فاز یا تک فاز برای عملکرد آسانسور
- دارای پمپ روغن دنده‌ای، پمپ پره‌ای و اسکرو برای ساخت پاور یونیت
آسانسور هیدرولیکی (جکی) چگونه کار می‌کند؟
آسانسورهای هیدرولیکی معمولاً در ساختمان‌هایی که کمتر از ۶ طبقه دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. هنگامی‌که آسانسور در حال بالا رفتن است، موتور در داخل پاور یونیت می‌چرخد و روغن را از مخزن به سیلندر منتقل می‌کند. پس از پمپاژ روغن و پر شدن سیلندر، پیستون جک براثر فشار به کاراسلینگ متصل می‌شود. به همین سادگی کابین آسانسور را به‌طرف بالا حرکت می‌دهد. برای متوقف نمودن کابین آسانسور در هر طبقه نیز بایستی از سیستم مرکزی یک پیام برای موتور ارسال شود تا از پمپاژ روغن جلوگیری شود.
پس از قطع پمپاژ روغن، آسانسور در هر طبقه می‌ایستد. به‌منظور حرکت دادن کابین آسانسور به‌طرف پایین نیز بایستی یک پیام به سمت دریچه‌های فرمان فرستاده شود. فرمان ارسال شده سوپاپ را باز می‌کند و روغن در داخل سیستم به حرکت درمی‌آید. همین امر باعث می‌شود تا نیروی جاذبه و وزن خود کابین آسانسور نیرویی را به سیلندر و جک آسانسور منتقل کنند. در این موقع است که سیلندر از روغن خالی می‌شود.
برای اینکه آسانسور از حرکت بایستد و به‌صورت کامل توقف کند، باید دستور از جانب سیستم کنترل مرکزی صادر شود. این دستور باعث می‌شود تا سوپاپ آسانسور بسته شود و کابین متوقف گردد.
انواع آسانسور هیدرولیک
انواع آسانسور هیدرولیک با توجه به معیارهای گوناگون دسته‌بندی می‌شوند. در این بخش ما تصمیم داریم انواع آسانسورهای هیدرولیکی را بر اساس نوع جک هیدرولیک و روش کارگزاری آن بررسی کنیم. انواع آسانسور هیدرولیک با توجه به روش نصب جک، تعداد جک، نوع و موقعیت آن‌ها دارای ۹ دسته هستند.
- آسانسور هیدرولیک کششی
- آسانسور هیدرولیک با جک از زیر به‌صورت مستقیم
- آسانسور هیدرولیک با یک جک در بغل مستقیم
- آسانسور هیدرولیک با دو جک در بغل مستقیم
- آسانسور هیدرولیک با یک جک در بغل غیر مستقیم
- آسانسور هیدرولیک با دو جک در بغل غیر مستقیم
- آسانسور هیدرولیک با جک در زیر مستقیم تلسکوپی
- آسانسور هیدرولیک با یک جک در بغل مستقیم تلسکوپی
- آسانسور هیدرولیک با دو جک در بغل مستقیم تلسکوپی
کاربرد آسانسور هیدرولیکی
آسانسورهای هیدرولیکی برای انتقال عمودی کابین آسانسور در ساختمان‌هایی که ارتفاع کمی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولاً در مواقعی که نیاز است اجسام سنگین با وزن زیاد به طبقه‌های فوقانی حرکت داده شوند و سرعت آن‌ها اهمیت چندانی ندارد، از این آسانسورها استفاده می‌شود. کاربرد آسانسورهای هیدرولیکی به شرح زیر است.
- ساختمان‌های اداری دارای چهار طبقه و کمتر
- ساختمان‌های مسکونی که دو طبقه، سه طبقه، ۴ یا ۵ طبقه هستند.
- قابل استفاده در کلینیک‌ها، بیمارستان‌های کوچک و کلینیک‌های بهداشتی سه طبقه
- قابل نصب در کارخانه‌های صنعتی که نیاز به حمل مواد خام یا انتقال بارهای سنگین و سبک را دارند.
- قابل نصب در پارکینگ‌های طبقاتی بزرگ و کوچک
- آسانسور فروشگاه‌های سه طبقه و آسانسورهای مسافری
- آسانسورهایی که با برق تک باز کار می‌کنند و خانگی هستند.
- آسانسورهای مراکز تجاری و پانوراما در هتل
- آسانسور صنعتی برای منتقل کردن موتورخانه و دور کردن آن از محیط قابل اشتعال
- قابل نصب در آسانسورهایی که به‌جای استفاده از کابین نیاز به استفاده از پلتفرم دارند، مانند سن تئاتر
مزایای آسانسور هیدرولیکی
آسانسورهای هیدرولیکی با نیروی بسیار کمی از طرف جک حرکت می‌کنند و باقدرت بسیار زیادی کابین آسانسور را حرکت می‌دهند. استفاده از این آسانسورها در هر فضایی ممکن است. حتی می‌توان در فضاهای بدون استفاده نیز آن‌ها را اجرا نمود. این آسانسورها که در برابر خطراتی مانند زلزله و آتش‌سوزی ضریب ایمنی بالایی دارند، هزینه‌های کمی هم برای تعمیر قطعات و نگهداری دارند.
در این‌گونه آسانسورها دسترسی به موتورخانه راحت است و خیلی سریع و ساده امکان خروج اضطراری از داخل کابین وجود دارد. آسانسورهای هیدرولیک را می‌توان با سرعتی به‌اندازه یک متر بر ثانیه تنظیم کرد. این آسانسورها که توسط شیر کنترل هیدرولیکی به حرکت درمی‌آیند، هم ایمن هستند و هم هزینه‌های کمی دارند.
سرویس کار آسانسور در مواقع ضروری خیلی راحت می‌تواند به موتورخانه آسانسور دسترسی داشته باشد و این جزو مزایای آسانسورهای هیدرولیکی است. این آسانسورها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که خنک شدن الکتروموتور به‌واسطه روغن می‌تواند گرمای موجود در محیط موتورخانه را کاهش دهد.
قطعات استفاده شده در آسانسورهای هیدرولیکی طول عمر بالایی دارند و خیلی کم مستهلک می‌شوند. به همین خاطر ایمنی این نوع آسانسورها برای نصب بسیار بالا است. همچنین هنگام سرویس این نوع از آسانسورها به‌راحتی می‌توان قطعات متحرک را کاهش داد. این آسانسورها هنگام حرکت کردن به سمت پایین با موتور خاموش حرکت می‌کنند. از دیگر مزایای این آسانسورها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- افزایش ایمنی به خاطر استفاده از جک و کاهش احتمال خطر سقوط
- دارای حرکت یکنواخت و بی‌صدا
- توقف ملایم کابین و هم‌تراز شدن آن در طبقات مختلف
- کاهش خطر برق‌گرفتگی
- حذف گاورنر به‌منظور فعال کردن سیستم ترمزهای اضطراری ایمنی
- کاهش هزینه‌های مربوط به ساخت چاه آسانسور
- امکان افزایش دادن فضای کابین آسانسور
ابعاد استاندارد آسانسور هیدرولیکی چقدر می‌باشد؟
ابعاد آسانسور هیدرولیک با توجه به حداقل مساحت کابین، حداکثر مساحت کابین و حداقل ارتفاع مفید آن تعیین می‌شود. یعنی درواقع ابعاد یک آسانسور هیدرولیکی بر اساس ظرفیت نامی آن مشخص می‌شود. اندازه‌گیری برای تأمین نمودن فضای کافی و ایمن آسانسور در محدوده‌هایی که به آن‌ها اشاره کردیم، باید دارای اندازه‌های قابل قبولی باشند. ب
رای محاسبه ظرفیت و ابعاد کابین آسانسور با توجه به کاربری آن از محاسبات ترافیکی استفاده می‌شود. البته نباید ابعاد چاه آسانسور را نیز نادیده گرفت. چراکه این ابعاد بایستی با نوع سیستم، نوع سازه و تجهیزات هیدرولیک آسانسور همخوانی داشته باشند.
مراحل نصب و اجرای آسانسور هیدرولیکی
با توجه به نقشه آسانسور هیدرولیک، مراحل نصب و اجرای آن انجام می‌شود. این مراحل شامل نصب ریل، نصب جک آسانسور، نصب کارسلینگ، نصب پاور یونیت، اتصال شلنگ، نصب قطعات مکانیکی، نصب سنسورهای چاه آسانسور، نصب تابلوی فرمان و همچنین راه‌اندازی سیستم می‌شود. البته توجه داشته باشید که برای راه اندازی آسانسور باید از کمک افرادی که تجربه و صلاحیت فنی دارند، استفاده کنید. چراکه این کار کاملاً تخصصی است.
اجزای آسانسورهای هیدرولیکی
اجزای اصلی آسانسورهای هیدرولیکی علاوه بر جک هیدرولیکی، موتور، پاور یونیت و شیرهای کنترل،
شامل موارد زیر می‌شوند.
- شیرهای اطمینان
- کاراسلینگ
- تابلو فرمان
- درب هیدرولیک
- لوله انتقال روغن
- ریل کابین
- ضربه گیر
آسانسور هیدرولیک چه محدودیت‌هایی دارد؟
اگرچه آسانسورهای هیدرولیکی بسیار محبوب هستند و کاربردهای مختلفی دارند، اما این نوع از آسانسورها نیز معایب و محدودیت‌هایی دارند که علاوه بر تولید حرارت و محدودیت ارتفاع شامل موارد زیر نیز می‌شوند.
- محدودیت سرعت
- حساسیت نسبت به وزن و دما
- محدودیت ترافیک
سرعت آسانسور هیدرولیک بر اساس استاندارد چقدر می‌باشد؟
سرعت آسانسور هیدرولیک بر اساس استاندارد نهایتاً یک متر بر ثانیه است. بنابراین نمی‌توان از این نوع سانسورها برای مکان‌هایی که بیشتر از یک متر بر ثانیه سرعت لازم است، استفاده نمود.
محل قرارگیری موتور آسانسور هیدرولیک کجاست؟
موتور آسانسور هیدرولیک در بخش بالایی مخزن پاور یونیت یا در کنار آن قرار می‌گیرد.
تفاوت آسانسور هیدرولیکی با آسانسور کششی
اولین تفاوت بین آسانسور هیدرولیکی و آسانسور کششی نحوه کارکرد آن ها و سیستم انتقال کابین است. آسانسورهای هیدرولیکی که توسط جک و سیستم هیدرولیک جابجا می‌شوند با آسانسورهای کششی که توسط سیم بکسل و قرقره پایین و بالا می‌شوند، تفاوت دارند. از دیگر تفاوت‌های این دو آسانسور می‌توان موارد زیر را برشمرد.
- آسانسورهای کششی نسبت به آسانسورهای هیدرولیکی انرژی کمتری مصرف می‌کنند.
- آسانسور کششی برای ساختمان‌های بلند و نیمه بلند مناسب است، اما آسانسورهای هیدرولیکی فقط برای ساختمان‌های ۴ تا ۵ طبقه مناسب هستند.
- هزینه اولیه آسانسورهای کششی کمتر است.
- همه وزن آسانسور در آسانسورهای کششی به دوش موتور نیست و سیستم آن کارایی بهتری دارد.