بررسی صفر تا صد پله برقی
پله برقی وسیله ای مکانیکی و برقی است که برای جابه جایی افراد بین طبقات مختلف یک ساختمان به کار می رود. این وسیله شبیه به آسانسور عمل می کند با این تفاوت که به جای کابین، تعدادی پله روی هم قرار گرفته اند که با استفاده از یک موتور برقی به طور مکانیکی بالا و پایین می روند. توان موتور پله برقی مهمترین و اصلی ترین بخش آن محسوب می شود. این موتور وظیفه حرکت دادن پله ها را برعهده دارد و کل ساز و کار پله برقی بر مبنای همین موتور طراحی و ساخته شده است. بنابراین موتور پله برقی از اهمیت بالایی برخوردار است.
پله برقی چیست؟
پله برقی وسیلهای مکانیکی و برقی است که برای جابه جایی افراد بین طبقات مختلف یک ساختمان به کار میرود. این وسیله شبیه به آسانسور عمل میکند با این تفاوت که به جای کابین، تعدادی پله روی هم قرار گرفتهاند که با استفاده از یک موتور برقی به طور مکانیکی بالا و پایین میروند. پله برقی بیشتر در مکانهای عمومی مثل فروشگاهها، مراکز خرید، فرودگاهها، ایستگاههای مترو و قطار، هتلها، ورزشگاهها و ساختمانهایی که رفت و آمد زیادی دارند، مورد استفاده قرار می گیرد. علت اصلی استفاده از پله برقی در این مکانها این است که یا امکان نصب آسانسور در آنها وجود ندارد یا به دلیل حجم بالای رفت و آمد، تنها آسانسور کافی نیست و نیاز به وسیله دیگری مثل پله برقی دارند.
پله برقی مزایای زیادی نسبت به پله معمولی دارد. از جمله این مزایا میتوان به سهولت استفاده برای افراد مسن، معلول و کودکان اشاره کرد. همچنین پله برقی سرعت جابجایی را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. از طرفی ابعاد پله برقی نسبت به آسانسور خیلی کوچکتر است و میتوان آن را در محلهایی که فضای کافی برای آسانسور وجود ندارد، نصب کرد. البته ظرفیت حمل مسافر توسط پله برقی کمتر از آسانسور است. توان موتور پله برقی مهمترین و اصلیترین بخش آن محسوب میشود. این موتور وظیفه حرکت دادن پله ها را برعهده دارد و کل ساز و کار پله برقی بر مبنای همین موتور طراحی و ساخته شده است. بنابراین موتور پله برقی از اهمیت بالایی برخوردار است.
با توجه به مزایای فوق، پیش بینی میشود کاربرد پله برقی در سالهای آینده رو به افزایش باشد. استفاده هر چه بیشتر از انرژیهای تجدیدپذیر برای تامین برق مورد نیاز موتور این وسیله، میتواند در کاهش مصرف سوختهای فسیلی و حفظ محیط زیست موثر واقع شود.
تاریخچه پله برقی
بشر همیشه به دنبال راهی برای راحتتر کردن زندگی بوده است و حمل و نقل نیز یکی از موضوعاتی است که پیشرفت زیادی داشته است. یکی از اولین مدلهای پله برقی در مصر باستان و در زمان ساخت اهرام بزرگ مصر به وجود آمده است. پله برقی که امروزه میشناسید و از آن استفاده میکنید در سال 1859 توسط جسی رنو از ماساچوست آمریکا ساخته شد که توسط از بخار برای نیرو دادن به تسمه نقاله راه پله استفاده میشد.
مزایای پله برقی نسبت به آسانسور بیشتر است و میتواند تعداد بیشتری از عابر پیاده را جابهجا کند. پله برقی را میتوان در هر مکانی که برای راه پلههای معمولی طراحی شده است نصب کرد. تاریخ مشاهده پله برقی در ایران به دوره پهلوی اول بر میگردد؛ که در مراکز تجاری از آن استفاده میشد. طبق شواهد اولین پله برقی در فروشگاههای زنجیرهای فروسی تهارن در سال 1338 استفاده شدهاند.
آشنایی با انواع پله برقی
پله برقی از نظر کاربرد به سه دسته اصلی تقسیم میشوند.
پله برقیهـای تجاری
این نوع پله برقی برای ساختمانهایی مورد استفاده قرار میگیرد که در طول روز میانگین 12 ساعت عبور و مرور وجود دارد و ازدحام جمعیت در آنها وجود ندارد. پله برقیهای تجاری معمولا در فروشگاههای چند طبقه، هتلها و… استفاده میشوند.
پله برقیهای نیمه تجاری
این نوع پله برقی برای ساختمانهایی مورد استفاده قرار میگیرد که در طول 24 ساعت شبانه روز مورد استفاده عموم مردم قرار میگیرد. پله برقی نیمه تجاری به طور معمول در خارج از ساختمان مثل پلهای عابر پیاده نصب و استفاده میشوند.
پله برقیهای غیر تجاری
پله برقی غیر تجاری در مکانهای پر رفت و آمد و بسیار شلوغ مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع پله برقی از لحاظ وزن بسیار سنگین است و در نتیجه از نظر قیمت گرانترین نوع پله برقی است.
انواع پله برقی از نظر محل نصب
پله برقی از نظر محل نصب به سه دستهی، نصب در فضای داخلی ساختمان(indoor)، نصب در فضای خارجی ساختمان(out door) و نصب پله برقی در فضاهای نیمه بسته(semi out door) تقسیم میشوند. برای اینکه بتوانیم آسانسور مناسب مورد نظر خود را انتخاب کنیم حتما باید در کنار شناخت مشخصات فنی پله برقی به نوع کارکرد و محیطی که قرار است نصب شود، دقت کنیم. پله برقی در فضای نیمه بسته در مکانهایی مانند پلهای عابر پیاده نصب و راه اندازی میشود.
انواع پله برقی از نظر شکل و چیدمان
موازی: محل قرارگیری این نوع پله برقی به صورت یکجا است؛ اما پلههای رفت و برگشت در خلاف جهت هم هستند. این نوع پله معمولا در فروشگاهها، ایستگاههای مترو و ساختمانهای عمومی بسیار کاربرد دارند. البته فضای لازم برای نصب این نوع پله برقی، قیمت بیشتر و همچنین کارایی کمتر از جمله مزایای این نوع پله نسبت به سایر پله برقیها است.
ضربدری یا متقاطع: حرکت این پله در یک جهت است و ورودی و خروجی این نوع پله در ابتدا و در انتهای بالا و پایین آن است. آرایش و چیدمان این نوع پله بسیار خاص است و از مزایای آن میتوان هزینه بسیار کم و امکان انتقال مسافران تا پنج طبقه را نام برد. از این نوع پله معمولا در فرودگاهها، سالنهای بزرگ سینما و همچنین فروشگاههای بزرگ استفاده میکنند.
موازی چندگانه: محل قرارگیری این نوع پله در کنار یکدیگر و جهت حرکت در خلاف جهت هم است.
3 کاربرد اصلی پله برقی
این نوع پلهها دارای ویژگی و کاربردهای زیر هستند:
ظرفیت بالا برای جابجایی تعداد زیادی از افراد
عدم اتلاف وقت مسافران به جز هنگام ترافیک بسیار سنگین
راهنمایی افراد به سمت خروجیهای اصلی یا نمایشگاههای ویژه
این نوع پله میتواند هنگام قطعی برق به عنوان یک پلکان معمولی عمل کند، در حالی که بسیاری از وسایل حمل و نقل دیگر در صورت خراب شدن یا از قطعی برق قابل استفاده نیستند. پله برقیها معمولا دارای زاویه حدودا 30 درجه از سطح زمین هستند. آنها با سرعت 0.3 تا 0.6 متر در ثانیه حرکت میکنند و ممکن است مسافتهای عمودی بیش از 18 متر را طی کنند. اکثر پلههای برقی مدرن دارای پلههای آلومینیومی و یا فولادی یک تکه هستند. این پلهها در مسیر یک حلقه پیوسته حرکت میکنند.
5 عامل موثر در طراحی پله برقی
عوامل موثر در طراحی این پله شامل موارد زیر است:
- الزامات فیزیکی: الزامات در تعیین مسافتی که باید طی شود، طول و گام پله برقی موثر هستند.
- فضای مورد نیاز: بر این اساس برخی از پله برقیها فقط برای انتقال افراد از طبقهای به طبقه دیگر کاربرد دارند؛ اما برخی دیگر ممکن است اهداف دیگری از جمله هدایت بازدیدکنندگان به سمت خروجیهای یک نمایشگاه داشته باشند.
- ترافیک ساختمان: طراحان باید حجم ترافیک پیش بینی شده را در نظر بگیرند. به عنوان مثال، یک پله تک عرض که با سرعت 5 متر در ثانیه حرکت می کند می تواند حدود 2000 نفر را در ساعت جابه جا کند. ظرفیت حمل یک سیستم پله برقی معمولاً با حداکثر تقاضای ترافیک مورد انتظار مطابقت دارد.
- استانداردهای ایمنی: اهمیت و کاربرد فرچه یا برس کنار پله برقی چیست؟ این احتمالا سوال خیلی از شما است. مهمترین قطعه این پله که باعث افزایش ایمنی آن میشود همین فرچه است.
- زیبایی پلهها: این مورد عامل بسیار مهمی در طراحی این نوع پله به ویژه در ساختمانهای مجلل و پر رفت و آمد است.
ایمنی پله برقی چگونه است؟
یکی از مسائل و نگرانیهای بسیار مهم درون این پله حفظ ایمنی آن است، زیرا پله برقیها ماشینهای بسیار قدرتمندی هستند که امکان گیر کردن لباس و اجزای بدن در آنها وجود دارد. به همین علت به ایمنی این وسیله بسیار اهمیت میدهند و فرچه پله برقی نقش بسیار زیادی در حفظ ایمنی آن دارد.